ถ้ำเขาช้างหาย จ.ตรัง

ถ้ำเขาช้างหาย ตั้งอยู่ใน ตำบลนาหมื่นศรี อำเภอนาโยง จังหวัดตรัง ถ้ำเขาช้างหายอยู่ภายใต้เขาหินปูนเล็กๆ เรียกว่า เขาช้างหาย เป็นภูเขาโดเดี่ยวกลางที่ราบลุ่ม ภายในมีโถงถ้ำเล็กใหญ่อยู่ประมาณ 6 ห้อง มีหินงอกหินย้อยที่ยังมีความสมบูรณ์อยู่มาก บางส่วนยังคงก่อตัวอยู่ ภายในถ้ำได้รับการปรับปรุงทางเดิน จัดแต่งแสงไฟใว้ให้สำหรับผู้มาเที่ยวถ้ำ ชื่อถ้ำเหล่านี้มีตำนานเล่าว่า เมื่อขบวนช้างของเจ้าเมืองนครศรีธรรมราชไปร่วมงานก่อสร้างพระบรมธาตุเจดีย์ เดินทางมาถึงบริเวณเขาลูกนี้ แม่ช้างเชือกหนึ่งเกิดเจ็บท้องจะคลอดลูก ขบวนจึงหยุดพักรอที่เชิงภู แม่ช้างคลอดลูกเป็นพลายตัวงาม และวิ่งเล่นซุกซนตามประสาลูกช้าง จนแตกตื่นไปทั้งกระบวน ลูกช้างจึงวิ่งเตลิดเข้าไปในถ้ำ หมอควาญจุดไต้เข้าไปตามหาแต่ก็ไม่พบเจอ เนื่องจากภายในถ้ำมีพื้นที่ต่างระดับกัน อีกทั้งหินงอก หินย้อยจำนวนมาก ก็เป็นม่านพรางเอาไว้ ลูกช้างจึงหายเข้าไปในถ้ำ จึงเรียก ถ้ำช้างหายตั้งแต่นั้นมา

การเที่ยวชมถ้ำช้างหายต้องเดินไปตามทางวนรอบระยะทางประมาณ 300-400 ม. ที่จัดทำไว้อย่างดี ระหว่างทางมีทางแยกเข้าโถงถ้ำต่างๆ แต่ไม่มีป้ายชื่อ มีทั้งหมด 6 ถ้ำ ถ้ำเขาช้างหาย เป็นโถงถ้ำที่ใหญ่ที่สุด ติดไฟส่องสว่าง มีลำธารเล็กๆ ไหลผ่าน แต่ไม่สามารถนั่งเรือลอดได้ มีหินงอก หินย้อยที่สวยงาม บางแห่งลดหลั่นเป็นชั้นๆ มีลักษณธคล้ายช้างสีทอง ถ้ำเพกา อยู่ถัดจากเขาช้างหาย ปากถ้ำอยู่สูงจากพื้น ประมาณ 15 ม. กว้าง 1 ม. จากนั้นทางเดินจะลอดต่ำลึกลงไปจนถึงโถงถ้ำกว้างประมาณ 7 ม. ภายในมีชั้นหินงอกหินย้อยลดหลั่นเป็นชั้นๆ และมีหินปูนที่ก่อตัวคล้ายปะการัง เป็นผลึกใส ซึ่งไม่พบในถ้ำอื่น นอกจากนี้ยังมีหินที่มีลวดลายสวยงามคล้ายลายไม้ ลึกเข้าไปยังมีโถงถ้ำและลำธารเล็กๆ น้ำใสสะอาดไหลไปสู่ถ้ำลม ถ้ำลม ถัดจากถ้ำเพกาประมาณ 50 ม. ปากถ้ำเสมอพื้นราบกว้าง 1.5 ม. เมื่อลอดผ่านเข้าไปด้านในจะพบลำธารใต้ดินที่ไหลมาจากถ้ำเพกา ภายในถ้ำลมมีกระแสลมเย็นพัดออกสู่ปากถ้ำตลอดเวลา

แต่ตอนนี้ได้ถูกปิดไปแล้ว ถ้ำทรายทอง อยู่ต่อจากถ้ำลม ปากถ้ำสูงจากพื้นประมาณ 4 ม. กว้าง 1 ม. สูง 3 ม. ภายในเป็นโถง มีหินงอกหินย้อยที่อ่อนช้อย ขาวสะอาดสวยงาม หินย้อยบางส่วนเป็นสีเหลืองทอง ลึกเข้าไปประมาณ 50 ม. มีทางเดินลอดไปยังลำธารที่ไหลมา จากถ้ำลม มีปลาพลวงอาศัยอยู่ ถ้ำโอ่ง ปากถ้ำห่างจากถ้ำทรายทองประมาณ 200 ม. อยู่สูงจากพื้นราบ 80 ม. ต้องไต่บันไดไม้ไผ่ลงไป ลักษณะเป็นโพรงลึก ค่อนข้างแคบและทึบ ถ้ำแม่เฒ่าคล้าย ได้ชื่อจากแม่เฒ่าที่มาอาศัยอยู่ในถ้ำแห่งนี้ฤดูทำนา เมื่อ 70 ปีก่อน ถ้ำแม่คล้ายอยู่ด้านในสุดของถ้ำเขาช้างหาย ถายในมีหินย้อยลดหลั่นเป็นเชิงชั้นสวยงามชั้นหนึ่ง