บ้านม้งดอยปุย เป็นหมู่บ้านของชาวเขาเผ่าม้งหรือแม้ว ตั้งอยู่บนดอยปุย ในเขตพื้นที่อุทยานแห่งชาติดอยสุเทพ – ปุย ตำบลสุเทพ อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ ห่างจากตัวเมืองเชียงใหม่ไปประมาณ 20 กิโลเมตร ใช้เส้นทางเดียวกับทางขึ้นดอยสุเทพ ซึ่งดอยปุยจะอยู่ถัดจากวัดพระธาตุดอยสุเทพ และพระตำหนักภูพิงคราชนิเวศน์ขึ้นไปอีกเพียงไม่กี่กิโลเมตรเท่านั้น สามารถขับรถยนต์ขึ้นไปเองได้เลย หรือใครที่ขับไม่เก่ง ก็สามารถนั่งรถสองแถวสีแดงขึ้นไปได้นะคะ ถนนจะค่อนข้างคดเคี้ยวและชัน เนื่องจากเป็นทางขึ้นดอย ต้องใช้ความระมัดระวังในการเดินทางมากพอสมควร
ที่จอดรถป้ายหมู่บ้านบ้านม้งดอยปุยแห่งนี้ เป็นที่ที่มีอากาศเย็นตลอดทั้งปี จึงทำให้บรรยากาศดี อากาศบริสุทธิ์ สดชื่น และน่าอยู่ มองไปรอบ ๆ หมู่บ้านจะเห็นวิวทิวทัศน์เป็นภูเขาหรือดอยลูกอื่น ๆ ซึ่งเป็นภาพที่สวยงามมาก โดยบ้านของชาวม้งก็จะตั้งอยู่บนดอยเลยค่ะ ทางเดินในหมู่บ้านก็จะค่อนข้างลดเลี้ยวไปมา ขึ้นเนินบ้าง ลงเนินบ้าง พื้นไม่สม่ำเสมอกัน ซึ่งเราว่ามันเป็นเสน่ห์ของที่นี่นะ ทำให้น่าเดินและน่าค้นหาดี เวลาเดินขึ้นไปบนเนินสูง ๆ มองลงมาก็จะเห็นวิวสวย ๆ ดูแล้วเหมือนฉากในหนังเรื่องใดเรื่องหนึ่ง
ในหมู่บ้านในหมู่บ้านชาวบ้านหรือชาวม้งที่นี่ จะนำของพื้นเมืองที่ทำเองออกมาจำหน่าย เรียกว่าเป็นย่านการค้าขนาดใหญ่แห่งหนึ่งได้เลยล่ะค่ะ ซึ่งสิ่งที่เป็นเอกลักษณ์อีกอย่างหนึ่งก็คือ ชาวม้งจะใส่ชุดประจำเผ่าออกมาขายของ และต้อนรับนักท่องเที่ยวกัน ตั้งแต่เด็ก ๆ ไปจนถึงคนเฒ่าคนแก่ เป็นภาพที่น่ารักและน่าประทับใจมาก ๆ เลย
ร้านขายของส่วนของที่นำมาขาย ก็มีมากมายหลายอย่างเลยนะคะ มีทั้งของกิน ของใช้ ของฝาก และของที่ระลึก ซึ่งส่วนใหญ่ก็จะเป็นของที่ชาวม้งทำขึ้นเองค่ะ ที่เห็นเยอะเลยก็จะมีผ้าทอลายต่าง ๆ มีทั้งผ้าถุง ผ้าคลุม และผ้าพันคอ และเครื่องเงิน เครื่องประดับ ไม่ว่าจะเป็นสร้อย แหวน หรือกำไล มีแต่ของสวย ๆ งาม ๆ ทั้งนั้นเลย อีกอย่างหนึ่งก็คือ ของที่ระลึกและของฝากชิ้นเล็กชิ้นน้อย ส่วนมากจะทำมาจากไม้ ซึ่งแทบทุกอย่างจะใส่เอกลักษณ์ความเป็นชาวม้งลงไปด้วย เพียงแค่เดินชมก็รู้สึกเพลิดเพลินและมีความสุขแล้วค่ะ อดใจไม่ได้ที่จะซื้อกลับมาด้วยแน่นอน
ร้านขายผ้าร้านขายเครื่องประดับร้านขายของที่ระลึกนอกจากจะมีของให้เลือกซื้อเลือกชมกันแล้ว ยังมีสวนหย่อมหรือสวนน้ำตก ที่ชาวบ้านจัดเอาไว้ให้ชมด้วยนะคะ บรรยากาศร่มรื่นดีมากเลย เสียค่าชมคนละ 10 บาท คุ้มมากกก ใครที่อยากจะใส่ชุดแบบชาวม้งถ่ายรูปสวย ๆ ก็มีร้านให้เช่าอยู่ด้วย ชุดละประมาณ 50 บาทเท่านั้นเอง ซึ่งจะมีคนคอยช่วยแต่งตัว และแนะนำว่าควรจะใส่ยังไง ถึงจะสวยและเหมือนกับชาวม้งจริง ๆ ใส่กันแล้วก็ดูกลมกลืนดีเลยทีเดียว ซึ่งไม่ได้มีโอกาสที่จะใส่กันง่าย ๆ นะคะ ส่วนใครที่อยากซื้อชุดกลับบ้าน ก็มีขายด้วยเหมือนกัน ชุดแบบดัดแปลงเป็นชุดสมัยใหม่ก็มีนะ ลวดลายน่ารัก สีสันสวยงาม คงความเป็นชาวเขาไว้เป็นอย่างดี
ร้านเช่าชุดสวนน้ำตกนอกจากนี้ ก็ยังมีวิถีชีวิต ความเป็นอยู่ และวัฒนธรรมต่าง ๆ ของชาวเขาเผ่าม้งให้เราได้ศึกษาและเรียนรู้อีกด้วย เช่น การยิงหน้าไม้ ซึ่งถือเป็นอาวุธอย่างหนึ่งของคนที่นี่ การแต่งกาย อาหารการกิน ลักษณะของหมู่บ้าน เป็นต้น ซึ่งก็เป็นวิถีชีวิตที่เรียบง่าย แตกต่างไปจากวิถีชีวิตของคนเมือง อีกทั้งคนที่นี่ก็น่ารัก ยิ้มแย้มแจ่มใส ให้การต้อนรับเราเป็นอย่างดี ทำให้รู้สึกอบอุ่นอย่างบอกไม่ถูกเลยล่ะค่ะ
การยิงหน้าไม้ในหมู่บ้านสิ่งที่เราสังเกตได้จากที่นี่ ก็คือ การคงความเป็นเอกลักษณ์พื้นเมืองและความเป็นอยู่ของตนเองไว้ ถึงแม้ว่าจะเป็นสถานที่ท่องเที่ยวก็ตาม ซึ่งต้องทำให้ความเป็นอยู่แตกต่างไปจากเดิมอยู่แล้ว แต่จุดเด่นนั้นอยู่ที่การนำสิ่งที่ตนมีอยู่ออกมานำเสนอ เพื่อให้คนที่มาเยือนได้รู้จัก การนำความสามารถที่มีอยู่มาสร้างรายได้ และภูมิใจที่จะเผยแพร่ให้คนอื่นได้เห็นและเรียนรู้ แม้ว่าจะมีวัฒนธรรมในเมืองเข้ามาให้เห็นอยู่ตลอด แต่คนที่นี่ก็ยังคงรักษาเอกลักษณ์ของตนไว้ได้เป็นอย่างดี นับเป็นสิ่งที่น่าชื่นชมมาก การไปที่บ้านม้งดอยปุย นอกจากจะได้ไปเที่ยวแล้ว ยังเป็นการไปแลกเปลี่ยนเรียนรู้วิถีชีวิตระหว่างเรากับคนที่นั่นอีกด้วย เป็นสิ่งที่น่าสนใจมากเลยนะคะ ถ้ามีโอกาสก็อยากให้ลองไปสัมผัสกัน
หมู่บ้านชาวเขาเผ่าม้ง ดอยปุย
หมู่ที่ 11 อุทยานแห่งชาติดอยสุเทพ-ปุย อำเภอเมืองเชียงใหม่ เชียงใหม่ 50200
