ด่านเจดีย์สามองค์ เขตสิ้นสุดชายแดนไทยด้านทิศตะวันตก ตั้งอยู่ที่ตำบลหนองลู ไปตามทางหลวงหมายเลข 323 โดยก่อนถึงตัวอำเภอสังขละบุรี 4 กิโลเมตร จะมีทางแยกด้านขวาไปด่านเจดีย์สามองค์ เป็นระยะทางประมาณ 18 กิโลเมตร เส้นทางลาดยางตลอดสาย พระเจดีย์สามองค์นี้เดิมเรียกว่า หินสามกอง เป็นที่สักการะของคนไทยโดยทั่วไปก่อนเดินทางออกจากเขตแดนไทยเข้าสู่เขตแดนพม่า ต่อมาในปี พ.ศ. 2472 พระศรีสุวรรณคีรี เจ้าเมืองสังขละบุรีได้เป็นผู้นำชาวบ้านก่อสร้างเจดีย์ขนาดเล็กสามองค์ดังที่เห็นในปัจจุบัน
นอกจากนี้ด่านเจดีย์สามองค์ยังเป็นช่องทางเดินทัพที่สำคัญของไทยและพม่าในอดีต บริเวณด่านเจดีย์สามองค์ มีร้านขายสินค้าจากประเทศพม่า นักท่องเที่ยวสามารถข้ามชายแดนเข้าไปชมตลาดพญาตองซู ซึ่งเป็นตลาดชายแดนที่มีการจำหน่ายสินค้าของพม่า โดยนักท่องเที่ยวจะต้องเสียค่าผ่านด่าน (ฝั่งประเทศพม่า) ชาวไทย 25 บาท ชาวต่างประเทศ 10 เหรียญสหรัฐ รถยนต์ คันละ 50 บาท ตั้งแต่เวลา 08.00-18.00 น. สอบถามเพิ่มเติมได้ที่ ด่านตรวจคนเข้ามืองสังขละบุรี โทร. 0 3459 0105, 0 3459 5335
การเดินทางสู่ด่านเจดีย์สามองค์ สุดเขตแดนประเทศไทยฝั่งตะวันตกอีกแห่งหนึ่งที่เป็นที่รู้จักกันดี คือด่านเจดีย์สามองค์ จังหวัดกาญจนบุรี สิ้นสุดทางหลวงหมายเลข 323 ในเขตแดนประเทศไทย ที่ตำบลหนองลู อำเภอสังขละบุรี หลังจากที่มีข่าวการพัฒนาขยายเส้นทางเศรษฐกิจของฝั่งพม่าเพื่อให้การเดินทางสัญจรและการขนส่งเป็นไปอย่างสะดวกมากขึ้นที่ด่านเจดีย์สามองค์ ทางด้านฝั่งไทยเองก็ควรมีการขยายถนนหรือการปรับปรุงเหมือนกัน จากจุดนี้มองไปสุดสายตาเป็นแนวเทือกเขาที่กั้นเขตแดนระหว่าง 2 ประเทศปกคลุมด้วยเมฆหมอกเป็นทิวทัศน์ที่สวยงาม
ด่านเจดีย์สามองค์ เจดีย์องค์เล็กๆ 3 องค์ที่เรียงรายกันอยู่ ณ ที่แห่งนี้ เดิมเรียกกันว่า หินสามกอง เพราะเป็นเพียงก้อนหินวางซ้อนๆ กันสามกอง เป็นสถานที่สักการะของคนไทยโดยทั่วไปก่อนที่จะเดินทางออกจากเขตแดนไทยเข้าสู่เขตแดนพม่าแต่ครั้งโบราณกาล ต่อมาในปี พ.ศ. 2472 พระศรีสุวรรณคีรีเจ้าเมืองสังขละบุรีของไทย ได้เป็นผู้นำชาวบ้านก่อสร้างให้เป็นพระเจดีย์สมบูรณ์ บนหินสามกองนั้น ดั่งที่เห็นอยู่ในปัจจุบัน เจดีย์แต่ละองค์สูงประมาณ 6 เมตร ตั้งห่างกันประมาณ 5-6 เมตร ในสมัยโบราณเป็นเส้นทางเดินทัพของไทยกับพม่าตั้งแต่ครั้งกรุงศรีอยุธยา กองทัพไทยและพม่ายกทัพผ่านเข้าออกทางนี้นับครั้งไม่ถ้วน เช่น สงครามยุทธหัตถี สมเด็จพระนเรศวรมหาราช และสงครามเก้าทัพในสมัยสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช
ด่านเจดีย์สามองค์
โขดเขาสังขละข้าม เขตขัณฑ์
สู่ด่านเจดีย์ประจัน ประจบตัว
สามองค์ละองค์สวรรค์ ศักดิ์สิทธิ์
ก้าวเถิดก้าวเถิดก้าว ต่อก้าวไมตรีฯ
โขดเขาคือสังขละ ประจำด่านพระเจดีย์
พืดภูและพงพี มาแผ่ทอดพม่าไทย
น้ำล่องซองกาเลีย ลำห้วยแก้วละหานไกล
บีคลี่ก็คลาไคล และรันตีก็รี่ตาม
ร่วมน้ำลำแควน้อย น้ำแควงามน้ำตกงาม
ไทรโยคอยู่เย็นยาม เย็นแผ่นภูมิแผ่นทองผา
ปราสาทพระเมืองสิงห์ สะท้อนถิ่นพระศรัทธา
บ้านเก่าบุราณกา- ละบังเกิดบุรีกาญจน์
บทประพันธ์ของ เนาวรัตน์ พงษ์ไพบูลย์ บรรยายความเป็นเมืองกาญจนบุรีได้อย่างไพเราะ ถูกคัดมาสร้างเป็นแผ่นป้ายหินอ่อน ตั้งอยู่ที่บริเวณด่านเจดีย์สามองค์
ด่านเจดีย์สามองค์
ด่านเจดีย์สามองค์ ภาพบริเวณโดยรอบองค์เจดีย์ทั้งสาม ที่อยู่ระหว่างการบูรณะปรับปรุงวางอิฐเข้าไปเป็นทางเดินจากขอบสนามหญ้าที่เป็นรูปวงกลมวงใหญ่รอบด้าน มีการปลูกดอกไม้ เพื่อความสวยงาม
ตลาดชายแดนด่านเจดีย์สามองค์
ตลาดชายแดนด่านเจดีย์สามองค์ หลังจากเดินเก็บภาพรอบๆ องค์เจดีย์แล้วคราวนี้มาดูสิ่งที่น่าสนใจรอบบริเวณนี้กันบ้าง หลักๆ ก็ได้แก่ตลาดซึ่งมีการค้าขายเครื่องประดับ พลอย ต่างๆ มีอาหารและเครื่องดื่ม ร้านค้าเหล่านี้สร้างเป็นอาคารเชื่อมต่อกันเป็นแนวโค้งตามขอบของสนามหญ้ารอบองค์เจดีย์
อาหารและเครื่องดื่ม
อาหารและเครื่องดื่ม มีหลายร้านเหมือนกันแต่ที่น่าสนใจเห็นจะมีร้านก๋วยจั๊บ และกาแฟสดที่อยู่ติดกัน จุดเด่นของร้านก๋วยจั๊บนี้คือหมูที่ใส่มาปริมาณมากในราคา 35 บาทโปะด้วยเห็ดหอมชิ้นใหญ่ แถมด้วยไข่อีกเต็มฟอง ด้วยราคากับปริมาณที่ได้ดูเหมือนว่าจะหาได้ยากในกรุงเทพฯ และถึงแม้จะเป็นจังหวัดอื่นๆ ด้วยก็เช่นกัน นอกจากนี้ผัดไทก็ยังอร่อย มีเครื่องดื่มหลายชนิดให้เลือกในตู้แช่ ปิดท้ายด้วยซาลาเปาห่าวยิ่วโตว ไส้หมูสับ หมูแดง ครีมถั่วดำ (ลูกละ 5 บาท) ขนมจีบหมู กุ้ง ปู สาหร่าย (ชุดละ 20 บาท) มีขนมมากมายอยู่ข้างตู้แช่เครื่องดื่ม ร้านนี้ชื่อร้านขนมน้องเบน ถัดไปร้านกาแฟสด ก็มีเมนูกาแฟให้เลือกภายในร้านตกแต่งด้วยภาพเก่าๆ ชื่อร้านกาแฟสวัสดี
สุดแดนตะวันตก
สุดแดนตะวันตก ตามธรรมเนียมของการเดินทางท่องเที่ยว การได้ถ่ายรูปที่ระลึกกับป้ายชื่อของแต่ละสถานที่ อย่างเช่นป้ายสุดแดนตะวันตกที่ตั้งอยู่ที่ด่านเจดีย์สามองค์นี้ก็เหมือนกัน
ร้านต้นไม้ นอกเหนือจากจะได้เห็นสินค้าจำพวกเครื่องประดับ และเป็นที่สำหรับเติมเสบียงในร้านอาหารแล้วที่นี่ยังมีร้านขายไม้ดอกไม้ประดับให้เลือกชมกันด้วย พืชเหล่านี้จะพบเห็นได้ในป่าเมื่อยามออกทริปแนวผจญภัยในป่าเขา แต่ระยะหลังมีการนำพืชเหล่านี้ไปปลูกประดับในบ้านกันอย่างกว้างขวางมาก แต่สำหรับนักท่องเที่ยวที่เดินทางมาไกลคงไม่สามารถซื้อกลับไปด้วยได้
ศาลาสันติภาพไทย-ญี่ปุ่น
ศาลาสันติภาพไทย-ญี่ปุ่น The Border Peace Temple สร้างขึ้นเมื่อ 25 เมษายน 2002 ภายในประดิษฐานพระพุทธรูป
พระสยามเทวาธิราช
พระสยามเทวาธิราช อยู่ใกล้ๆ กันกับศาลาสันติภาพ ไทย-ญี่ปุ่น ประดิษฐานพระสยามเทวาธิราชองค์เล็กๆ อยู่ภายใน
เก็บตกด่านเจดีย์สามองค์
เก็บตกด่านเจดีย์สามองค์ สิ่งหนึ่งที่เราจะได้เห็นที่นี่คือพ่อค้าชาวพม่าที่ทอดขนมขาย เป็นขนมที่ทำง่ายๆ ด้วยแป้งเป็นหลัก และมีเตาเล็กๆ สำหรับทอด เมื่อทอดเสร็จแล้วนำเอามาวางสะเด็ดน้ำมันบนตะแกรง อุปกรณ์ทั้งหมดรวมกันจัดเป็นชุดง่ายที่จะเดินไปขายตามบริเวณรอบๆ เขาเรียกขนมที่เขาขายอยู่ว่ากระหรี่ปั๊บ ลองซื้อมาชิมดูสนนราคาอยู่ที่ชิ้นละ 3 บาท รสชาดคล้ายๆ กับเกี๊ยวทอดกรอบ จบการสำรวจด่านเจดีย์สามองค์ไว้เท่านี้ครับ