วัดเขาแก้ววรวิหาร เป็นพระอารามหลวงชั้นตรี ชนิดวรวิหาร ซึ่งเป็นวัดโบราณตั้งอยู่บนเขา ริมแม่น้ำป่าสัก และเป็นวัดราษฎร์ ที่สร้างในสมัยกรุงศรีอยุธยา ในรัชสมัยพระเจ้าทรงธรรม เมื่อปี พ.ศ. 2171 ค่ะ โดยในช่วงสมัยนั้น ก็ได้มีการบูรณะปฏิสังขรณ์พระอุโบสถขึ้น มีการขยายให้ใหญ่กว่าของเดิม ก่อกำแพงรอบของพระอุโบสถขึ้นใหม่ สร้างกุฏิไว้ด้านทิศเหนือของพระเจดีย์ และบูรณะองค์พระเจดีย์ให้มั่นคง รวมถึงพระราชทานนามว่า “วัดคีรีรัตนาราม”จนมาในปี พ.ศ. 2456 สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส องค์สังฆประมุขได้มีการเสด็จออกตรวจการณ์คณะสงฆ์จังหวัดสระบุรี เสด็จทอดพระเนตร วัดเขาแก้ว และเห็นป้ายที่ติดไว้ที่ท่าหินลาดหน้าวัดว่า “วัดคีรีรัตนาราม” ก็เลยมีการรับสั่งว่าเป็นคำมคธ ทรงให้เรียกเป็นคำไทยว่า “วัดเขาแก้ว” ขึ้น นับตั้งแต่นั้นมา
มาถึงสิ่งโดดเด่นของ วัดเขาแก้ววรวิหาร นี้ ที่สามารถมองเห็นได้แต่ไกล ก็คือ องค์เจดีย์สีขาว บนเขานี้ เป็นเจดีย์ทรงปราสาท 5 ยอด ซึ่งได้รับอิทธิพลมาจากงานศิลปกรรมหลากแหล่งด้วยกัน โดยภายในจะประดิษฐานพระพุทธบาทจำลอง และพระพุทธรูปทรงเครื่อง ด้านทิศตะวันออกก็จะมี พระพุทธรูปปางป่าเลไลย์ ส่วนด้านทิศตะวันตกเป็น พระพุทธรูปปางห้ามญาติ ซึ่งมีความสวยงดงามด้วยกันทั้งนั้นเลย
และถ้าสังเกตภาพจิตรกรรมฝาหนัง ที่หลงเหลืออยู่นั้น เราจะเห็นได้เลยว่าด้านหนึ่งจะเป็นภาพธุดงค์วัตและอสุภกรรมฐาน คือ การปลงสังเวชซากมนุษย์ที่ตายไปแล้ว ส่วนอีกด้านจะเป็นภาพนรกภูมิ เป็นอีกองค์เจดีย์ที่มีความสำคัญอย่างมากเลยทีเดียวค่ะ สวยงดงามและยังสอนธรรมะแฝงอีกด้วย น่าไปเที่ยวชมอย่างมากเลย
ถ้าตรงมาจาก อำเภอเมืองสระบุรี ให้ใช้ ถนนพิชัยณรงค์สงคราม แล้วขับตรงเข้ามาถนนทางหลวงหมายเลข 3041 ผ่านแยกเสาไห้ไป พอถึงสี่แยกไฟแดงก็ให้เลี้ยวขวา แล้วข้ามสะพานข้ามแม่น้ำป่าสักไปค่ะ พอถึงสามแยกก็เลี้ยวขวาอีกที เพื่อเข้าถนนทางหลวงหมายเลข 3225 ผ่านวัดท่าช้างเหนือไปไม่นาน ก็จะเจอกับทางเข้าวัดอยู่ทางด้านซ้าย
วัดเขาแก้ววรวิหาร สระบุรี
ตำบลต้นตาล อำเภอเสาไห้ จังหวัดสระบุรี
