หมู่บ้านกะเหรี่ยงคอยาว ห้วยเสือเฒ่า มีประมาณ 20 หลังคาเรือน อพยพลี้ภัยสงครามเข้ามาอยู่ที่แม่ฮ่องสอนมานานแล้ว ดำรงชีวิตและวัฒนธรรมแบบดั้งเดิม ล้อมรอบไปด้วยป่า เป็นหมู่บ้านกระเหรี่ยงที่อยู่ใกล้เมือง และรถยนต์สามารถเข้าถึงทำให้มีนักท่องเที่ยวเข้ามาเที่ยวชมเป็นจำนวนมาก เพื่อชมวิถีชีวิตและความเป็นอยู่ ภายในหมู่บ้านมีสถานที่จำหน่ายผลิตภัณฑ์ของที่ระลึกต่างๆให้นักท่องเที่ยว โดยสินค้าส่วนใหญ่ จะเป็นพวกผ้าทอ เครื่องประดับ นอกจากนี้ยังมีสินค้าที่รับจากที่อื่นมาจำหน่าย เช่น เสื้อผ้า กระเป๋า ผ้าคลุมเตียง เป็นต้น
ไม่มีหลักฐานที่แน่ชัดว่าชาวกะเหรี่ยงคอยาวอพยพเข้ามาตั้งแต่เมื่อไหร่ แต่มีข้อมูลว่าเป็นชนกลุ่มน้อยปะดอง(Padaung) ที่อพยพมาจากพม่า ในสมัยที่พม่ามีสงครามเกิดขึ้นกับชนกลุ่มน้อย ในประเทศไทยมีชาวกะเหรี่ยงคอยาวอยู่ด้วยกัน 3 หมู่บ้าน ได้แก่ หมู่บ้านกะเหรี่ยงคอยาวน้ำเพียงดิน บ้านในสอย และ บ้านห้วยเสือเฒ่า แต่ที่คนนิยมไปสุดก็เป็นบ้านห้วยเสือเฒ่าเพราะการเดินทางสะดวก เข้าถึงได้ด้วยรถยนต์ ไม่เสียค่าเข้าชม และยังอยู่ไม่ไกลจากตัวเมืองแม่ฮ่องสอนอีกด้วย
การใส่ห่วงของชาวกะเหรี่ยงนั่นเชื่อว่ามาจากความกลัวเรื่องภูตผี และวิญาณ กลัวว่าจะภูตผีจะไม่พอใจ ให้เสือมากัดขย้ำคอ จึงใส่ห่วงไว้เพื่อป้องกันเสือ บ้างก็ว่าเป็นสัญลักษณ์ของชนเผ่า
การใส่ห่วงนั้นจะเริ่มใส่ให้กับเด็กผู้หญิงที่อายุ 5-9 ปี มีการทำพิธีโดยหมอผีประจำหมู่บ้าน ห่วงที่ใช้จะเป็นห่วงทองเหลือง และจะมีการเพิ่มจำนวนห่วงไปเรื่อยๆ มากสุดถึง 32 ห่วง มีน้ำหนักประมาณ 13-15 กิโลกรัม แต่ในปัจจุบันประเพณีการใส่ห่วงของชาวกะเหรี่ยงเริ่มลดลง เนื่องจากไม่สะดวกในการทำงาน บ้างก็ไปทำงานในเมือง
หลังจากจอดรถที่หน้าหมู่บ้านแล้ว สามารถเดินข้ามสะพานไม้เล็กๆ เข้าหมู่บ้านได้เลย ไม่มีค่าเข้าชมใดๆ ทั้งสิ้น ทั้งชาวไทยและชาว ต่างชาติ สามารถขอถ่ายรูปกับชาวกะเหรี่ยงคอยาวได้ ไม่มีค่าใช้จ่าย และบางร้านยังมีเครื่องแต่งกายชาวกะเหรี่ยงคอยาวให้เรายืมใส่อีกด้วยเช่น ห่วงคอ ชาวกะเหรี่ยงคอยาวที่หมู่บ้านนี้นิสัยดี ไม่ตื้อให้ซื้อของ ต้อนรับนักท่องเที่ยวดี ใช้เวลาในการชม ถ่ายรูปประมาณ 30 นาที
ในการเข้าชมแนะนำให้อุดหนุนสินค้าชาวกะเหรี่ยงคอยาวเพื่อให้เค้าอยู่ได้ ในถิ่นฐานดั้งเดิม ซึ่งในปัจจุบันชาวกะเหรี่ยงคอยาวจำนวนมากต้องย้ายถิ่นฐานเข้าไปทำงานในเมือง หรือไม่ก็ถูกนายทุนจ้างไปโชว์ตัวตามสถานที่ท่องเที่ยวต่างๆ
สินค้าของหมู่บ้านกะเหรี่ยงคอยาว ห้วยเสือเฒ่าส่วนมากจะเป็นพวกผ้าทอ ผ้าไหม โดยจะทอกันให้เห็นเลย นอกจากนี้ก็มีตุ๊กตาไม้รูปกะเหรี่ยงคอยาว ถุงผ้า เครื่องแต่งกายชาวเขา เครื่องประดับเงิน พลอย ของที่ระลึกต่างๆ
บรรยากาศในหมู่บ้าน
ที่พักกระเหรี่ยงคอยาว เป็นบ้านไม้สร้างอยู่แบบง่ายๆ
การเข้าชม
เวลาทำการ : ทุกวัน ตั้งแต่เวลา 8.00-18.00 น.
ช่วงเวลาท่องเที่ยว :ตลอดทั้งปี ในวันหยุด จะมีเด็กชาวกระเหรี่ยงคอยาวเยอะกว่าวันธรรมดา เพราะเป็นวันที่ไม่ได้ไปเรียน
ค่าเข้าชม
เข้าชมได้ฟรี ท้้งคนไทยและชาวต่างชาติ
ที่ตั้ง – ติดต่อหมู่บ้านกะเหรี่ยงคอยาว ห้วยเสือเฒ่า
หมู่ 8 ตำบลผาบ่อง อำเภอเมือง จังหวัดแม่ฮ่องสอน ห่างจากอำเภอเมือง 6 กิโลเมตร
การเดินทาง
รถยนต์ : จากตัวเมืองแม่ฮ่องสอนใช้ถนนขุนลุมประพาสลงไปทางทิศใต้ เลี้ยวไปทางขวาข้ามแม่น้ำปาย วิ่งตามทางหลวงชนบท 4012 ไปทางทิศตะวันตก ระหว่างทางจะผ่านฝายน้ำล้นหลายฝาย สองข้างทางเป็นป่า ถนนคอนกรีตตลอดเส้นทาง
รถเก๋ง มอเตอร์ไซค์ รถยนต์ไปได้ทุกชนิด ทางดีมีโค้งนิดหน่อย ไม่ชัน ที่หน้าหมู่บ้านมีจุดสังเกตที่เสาโทรศัพท์ขนาดใหญ่และสูง มองเห็นได้ในระยะไกล
ไม่มีรถโดยสารเข้าถึง ต้องเหมารถสองแถวเข้าไป หรือใช้บริการ One day trip จากปาย หรือ แม่ฮ่องสอน
ตลาดชุมชนกะเหรี่ยงคอยาว บ้านห้วยเสือเฒ่า
7W53+Q9C ตำบล ผาบ่อง อำเภอเมือง แม่ฮ่องสอน
