วัดหลวงขุนวิน เป็นวัดเก่าแก่ตั้งอยู่ที่ ตำบลดอนเปา อำเภอแม่วาง จังหวัดเชียงใหม่ มีอายุยาวนานมากว่า 700 ปี และมีประวัติความเป็นมาที่ไม่ธรรมดามากๆ ตั้งอยู่กลางป่าใหญ่สถานที่ภายในวัดร่มรื่น และสะอาดมาก วิหารพระนอน และวิหารพระยืน วิจิตงดงาม ลวดลายไม้ที่ผ่านการแกะสลักปราณีต ทางเดินบันไดพญานาค
วัดแห่งนี้ยังมีทั้งพระ เณร และแม่ชี จำพรรษาอีกด้วย โดยมี หลวงพ่อจรัญ ทกฺขญาโณ เป็นเจ้าอาวาส ไฮไลท์ของที่นี่ก็คือความสวยงามของอาคารไม้ และเจดีย์ที่บรรจุพระเกศาธาตุของสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้านั่นเองค่ะ
ความเป็นมาของ วัดแห่งนี้ ว่ากันว่า พระพุทธองค์เคยทรงเสด็จมายังบริเวณที่ตั้งของ วัดหลวงขุนวิน นี้ เล่าว่ามีชาวลัวะ 2 คน คือ ขุนสาบและขุนสระเมิง ได้กราบทูลขอพระเกศาธาตุ พระพุทธองค์เลยทรงประทานให้ แล้วสร้างพระเจดีย์ครอบไว้บนยอดเตี้ยๆ ที่ชื่อว่า พระธาตุม่อนเปี้ยะ
ภายหลังจากนั้น พระพุทธองค์ก็ทรงเสด็จมาเพื่อประทับรอยพระบาท แต่เนื่องจากหินก้อนเล็กไปเลยมีแค่รอยฝ่าพระบาทเท่านั้นค่ะ ส่วนส้นและนิ้วพระบาทจะหายไป ซึ่งพระพุทธบาทที่ไม่เต็มรอยเพราะแหว่งไปนั้น ตรงกับภาษาพื้นเมืองที่เรียกว่า หวิดไป เมืองนี้เลยมีชื่อว่า เมืองหวิด ต่อมาได้ชื่อว่า เมืองวิน นั่นเองค่ะ
หลังจากนั้น ก็ได้กลายเป็นวัดร้างอยู่นาน จนในปี พ.ศ. 2497 ครู บาอุ่นเรือน สุภทฺโท วัดควรนิมิตร ของ อำเภอสันป่าตอง ก็ได้มาบูรณะวัดนี้อีกครั้งค่ะ นอกจากนี้ยังมีตำนานเล่ากันอีกว่าในกาลข้างหน้าจะมีไม้ใหญ่ยืนตายอยู่ต้นหนึ่ง ซึ่งไม้ต้นนี้จะถูกนำมาเป็นพุทธบูชาต่อไป และในปัจจุบันไม้ต้นนี้ก็มีขึ้นเหมือนคำทำทายในอดีตจริงๆ ค่ะ
การเดินทาง
หากเป็นรถใหญ่สามารถขับขึ้นเองได้แต่ต้องขับรถชำนาญพอสมควร ส่วนรถเก๋งไม่ควรขับขึ้นไป ทางชัน ลูกรัง และมีร่องหินร่องดิน เกือบตลอดเส้นทาง
** จะมีรถชาวบ้านให้บริการอยู่บริเวณทางขึ้นคันละ 600.-
