ชุมชนบ้านหาดส้มแป้น จังหวัดระนอง
ชุมชนในตำบลเล็กๆ อยู่ในพื้นที่ราบ
ท่ามกลางหุบเขา ไม่มีเขตติดต่อกับทะเล
แต่มีแหล่งต้นน้ำ ที่ไหลผ่านตัวเมืองจังหวัดระนอง
เดิมมีชาวจีนเข้ามาตั้งรกราก และหาแร่ดีบุก
ซึ่งเป็นทรัพยากรหลักของเมืองระนองในสมัยก่อน
หาดส้มแป้น มาจากคำว่า “ห้วยซ้มเปียน”
ในภาษาจีน แปลว่าลึกเข้าไปในหุบเขา
คือลึกเข้าไปเพื่อไปหาแร่ในหุบเขา
ซึ่งแร่ที่ว่านั้นก็คือ แร่ดีบุก และที่นี่ยังเป็นชุมชน
ทำเหมืองเก่าอีกด้วย
ชาวบ้านที่นี่มีวิถีชีวิตการร่อนแร่มากกว่า 100 ปี
นอกจากนี้ยังมีชื่อเสียงด้านเนื้อดิน ที่เป็นดินเนื้อขาว
สามารถนำมาทำประโยชน์ได้อีกมากมาย
จึงก่อตั้ง กลุ่มเซรามิกบ้านหาดส้มแป้น
เป็นพื้นที่ให้นักท่องเที่ยวได้ปั้นเซรามิกด้วยตนเอง
ชิ้นงานที่เสร็จแล้วจะขาวเนียนจากดินคุณภาพ
เมื่อนำไปเคลือบด้วยสีที่สกัดจากธรรมชาติ
จะได้ผลงานที่สวยงามอีกด้วย
“หาดไร้เงา ขุนเขานมสาว ดินขาวมากมาย พ่อท่านคล้ายศักดิ์สิทธิ์ แดนเนรมิตระนองแคนยอน” สถานที่ท่องเที่ยว ตำบลหาดส้มแป้น อำเภอเมืองระนอง จังหวัดระนอง ได้จัดตั้งเป็นหมู่บ้านอุตสาหกรรมสร้างสรรค์ พัฒนาเส้นทางท่องเที่ยว ดึงเสน่ห์วิถีชีวิตของชาวบ้าน สร้างประสบการณ์ร่วมกับนักท่องเที่ยว
ประธานหมู่บ้าน บ้านหาดส้มแป้น เล่าว่า เดิมตนทำงานใน กรุงเทพมหานคร แต่มีเหตุต้องให้กลับบ้าน แต่หลังจากที่กลับมาแล้ว ก็ไม่รู้ว่าจะทำงานอะไร เพราะนอกจากรับราชการในจังหวัดระนอง ก็แทบจะไม่มีงานอะไรเลยที่เลยที่เหมาะสำหรับตนเอง ถ้าหากจะให้มาทำธุรกิจ ที่หมู่บ้านนี้ก็ไม่ได้มีสายป่านยาวขนาดที่พอจะต่อยอดได้
“ช่วงที่กลับมาแรกๆ ก็ไม่รู้ว่าจะทำงานอะไร จึงลองไปนั่งตามวัดที่เคยไปทำบุญไหว้พระ แล้วก็เห็นชาวบ้านขายอาหารปลา แล้วช่วงเด็กๆ ที่อยู่ในหมู่บ้านก็เป็นตัวแทนกลุ่มเยาวชนในหมู่บ้าน ทำเรื่องอาสานำเที่ยวของกลุ่มเด็กอยู่แล้ว ขณะที่นั่งอยู่นั้นก็เห็นมีรถนั่งท่องเที่ยวขับเข้ามา มาเที่ยวที่นี่ แต่ไม่ได้อุดหนุนสินค้าในชุมชนเลย จึงเกิดความสงสัยว่านักท่องเที่ยวกลุ่มนี้เข้ามาทำอะไร กิจกรรมอะไรในหมู่บ้าน จึงได้ไปพูดคุยกับหัวหน้าสำนักปลัดที่นี่ ว่าจะทำอย่างไรให้ชาวบ้านสร้างรายได้ให้เกิดขึ้นมากกว่านี้ จึงตกลงทำท่องเที่ยวด้วยกัน”
ก่อนหน้าที่จะมารับตำแหน่ง ประธานหมู่บ้าน บ้านหาดส้มแป้น ก็เป็นประธานท่องเที่ยวโดยชุมชนบ้านหาดส้มแป้น มาก่อน 2 ปี เพราะหมู่บ้านก็จะมีการจัดการท่องเที่ยวอยู่แล้ว หลังจากที่มีหมู่บ้าน เข้ามาก็ยุบรวมโดยใช้โครงสร้างกรรมการเดียวกัน เพราะถ้าหากหมู่บ้านเล็กๆ แห่งนี้มีกลุ่มการท่องเที่ยวหลายกลุ่ม ก็จะทำให้จัดการยาก จึงรวมกันและช่วยดูแลร่วมกัน
บ้านหาดส้มแป้น เป็นสถานที่ที่มีแหล่งท่องเที่ยวโดยธรรมชาติ แต่หาดส้มแป้นไม่เหมือนที่อื่นตรงที่ สถานที่ท่องเที่ยวในที่อื่นคือ เกิดการท่องเที่ยวแล้วจึงมีผลิตภัณฑ์ชุมชนตามขึ้นมา แต่ที่บ้านหาดส้มแป้น คือ มีผลิตภัณฑ์ชุมชนก่อน แล้วการท่องเที่ยวจึงเกิดขึ้นมา เช่น ก่อนหน้านี้เมื่อ 10 ปีที่แล้ว บ้านหาดส้มแป้น จะมีนักท่องเที่ยวเขามาแวะเที่ยวอยู่แล้ว เมื่อนักนักท่องเที่ยวเข้ามาในจังหวัดระนอง ก็จะผ่านเข้ามาอยู่แล้ว เพราะเดินทางง่ายใกล้กับตัวเมือง ห่างกันแค่ 7 กิโลเมตร กับ “บ่อน้ำร้อนรักษะวาริน” ที่เป็นแหล่งท่องเที่ยวขึ้นชื่อที่นักท่องเที่ยวนิยมแวะชม
